Nieuw zelfstandig ondernemerschap in beeld

Het aantal ZZP’ers neemt nog steeds toe. Dat is ongeveer alles wat we weten over de zelfstandigen zonder personeel op lokaal en regionaal niveau. We kennen de buitenkant van de “ZZP blackbox”, maar weten niet precies wat er in zit. De verwachting is dat het aantal zelfstandigen op de arbeidsmarkt in de toekomst alleen maar zal groeien, de arbeidsmarkt veranderd immers in hoog tempo. Alle reden om meer inzicht te willen hebben in het reilen en zeilen van deze groep nieuwe werknemers.

Over het werk en inkomen van ZZP’ ers weten we bijvoorbeeld weinig. Een deel van de ZZP’ers werkt op dit moment niet full-time. zij kunnen overleven dankzij andere inkomsten in hun huishouden. Deze ZZP’ers vormen een aanzienlijke arbeidsreserve. Daarnaast wordt vermoed dat een deel van de ZZP’ers onder het minimuminkomen werkt (er zijn immers geen minimumtarieven). Er schuilt hier veel verborgen armoede.

Maar ook voor de hand liggende vragen als “In welke sectoren werken ZZP’ ers?” en “Waar wonen ze en waar werken ze?” zijn belangrijk. En is er in sommige regio’s sprake van een oververtegenwoordiging? Tekent zich een geografisch ZZP cluster af? Misschien nog belangrijker: zijn ZZP’ers ondernemers, vlak voor het moment dat ze ‘echt’ gaan groeien tot een bedrijf met medewerkers en een eigen onderkomen of zijn het eigenlijk ‘werknemers’ zonder baas, die bij gebrek aan banen in loondienst voor zichzelf zijn begonnen?

Het is voor overheden ook van belang te weten of ze een huisvestingsvraag hebben, welke vestigingscriteria relevant zijn (snel internet of een paardenbak naast de boerderij)? Binnen welke sectoren zullen ZZP’ers in aantal toenemen als de economie aantrekt? Welke zullen doorgroeien naar een bedrijf met medewerkers en welke ZZP’ers zullen weer een vaste baan zoeken? Het antwoord op dergelijke vragen geeft een fundament voor beleid. Gedegen onderzoek biedt bovendien een signalering van hoopvolle ontwikkelingen maar ook van risicoinschattingen waardoor beleid een realistisch kader krijgt.

In het ZZP onderzoek van het CAB worden de economische bijdrage en het innovatieve gehalte van ZZP’ers waar mogelijk in beeld gebracht.  Een belangrijk deel van de groep ZZP’ers werkt binnen de topsector Creatieve Industrie. Een ander belangrijk deel van de groep is door deindustrialisatie en globalisering zelfstandig geworden. Dergelijke zelfstandigen vormen kiemen voor nieuwe bedrijven.

De dynamiek binnen de groep ZZP’ers blijkt over het algemeen groot te zijn. Veel ZZP eenmansbedrijven ontstaan, soms als starters, soms voorkomend uit een afgeslankt bedrijf. Een deel van de ZZP’ers groeit door en verandert in een bedrijf met personeel. En deel van de ZZP’ ers verdwijnt ook weer.  Grondige bestandsanalyse biedt inzicht in de dynamiek binnen de groep ZZP’ers en het aanverwante Midden en Kleinbedrijf.

Een deel van de ZZP’ers werkt tegen een minimaal tarief en valt terug op bijstandsniveau. Deze groep maakt soms gebruik van schuldsanering of achtergestelde leningen van gemeentelijke kredietbanken. We kunnen een risicoanalyse maken van de populatie in een regio. Ook beschikken we over tools waarmee de inkomenspositie van ZZP’ ers inzichtelijk kan worden gemaakt. Daarbij maken we gebruik van een speciaal voor dit doel ontwikkelde expert analyse.

Door verschillende onderzoek tools in een van geval tot geval wisselende mix in te zetten (bestandsanalyse, enquêtes, focusgroepen, expert analyses en ZZP panels) is CAB in staat om heldere antwoorden te formuleren op vragen die leven omtrent de groep ZZP’ers. Vaak blijken de uitkomsten van een dergelijk onderzoek verrassend voor betrokken beleidsmedewerkers en bestuurders.

Meer informatie over het ZZP onderzoek dat het CAB voor uw organisatie kan verrichten treft u aan in onze online brochure.

Naar het nieuwsitem: Atlas voor ZZP’ers